اعتیاد به قمار و اعتیاد به مواد مخدر چه شباهت ها و تفاوت هایی دارند؟

اعتیاد به قمار و اعتیاد به مواد مخدر 

اعتیاد به قمار و اعتیاد به مواد مخدر دو نوع اعتیاد هستند که ممکن است در برخی جنبه‌ها شباهت‌هایی داشته باشند و در برخی جنبه ها هم تفاوت هایی داشته باشند. در کل هر دو در زیر مجموعه اعتیاد قرار گرفته و می توانند ضررهای جبران ناپذیری داشته باشند. ما در ادامه می خواهیم از جنبه های مختلف به بررسی کامل این موضوع پرداخته و راه های رهایی از آنها را بررسی کنیم.

مفهوم اعتیاد

هر دو نوع اعتیاد می‌توانند به عنوان یک بیماری مزمن شناخته شوند که با توجه به نوع آن‌ها باعث وابستگی فیزیکی و روانی فرد می‌شوند. بنابراین بهتر است که اول با مفهوم کلی اعتیاد آشنا باشیم تا بتوانیم نتیجه گیری دقیق تری از این بحث یا هر بحث دیگری که به اعتیاد مربوط می شود، داشته باشیم. اول از همه بگوییم که، در هر دو نوع اعتیاد، مغز به عنوان ارگان اصلی تحت تاثیر قرار می‌گیرد.

1. شباهت های اعتیاد به قمار و اعتیاد به مواد مخدر

مصرف مواد مخدر با ترکیبات شیمیایی خاص خود می‌تواند به گیرنده‌های موجود در مغز وارد شده و تاثیراتی مشابه با هورمون‌های طبیعی را ایجاد کند. همینطور قمار نیز می‌تواند با افزایش سطح دوپامین در مغز، ایجاد حالت ایجابی و احساس خوشایند برای فرد را ایجاد کند. هر دو نوع اعتیاد می‌توانند به وابستگی منجر شوند، به طوری که فرد به تدریج برای ادامه فعالیت بیشتر وابسته می‌شود.

پس در صورت قطع این فعالیت یا مواد مخدر با عوارضی شدید مواجه می‌شود. همچنین، هر دو نوع اعتیاد می‌توانند با خطرات جانبی همراه باشند، به طوری که مصرف مواد مخدر می‌تواند با ایجاد مشکلات فیزیکی و روانی، مشکلات خانوادگی و اجتماعی را ایجاد کند. همینطور قمار بازی افراطی، می‌تواند باعث افزایش خطرهای مالی و اجتماعی شود.

توجه داشته باشید که هر دو نوع اعتیاد ممکن است باعث وابستگی شدید شود. این وابستگی، موجب افزایش شدید و شدت یافته شده در کاهش کارایی، رفتارهای خودآموزی، خطرات بهداشتی و اجتماعی و دیگر مشکلات مربوط به اعتیاد می‌شود. ذکر این نکته هم ضروری است که، هر دو نوع اعتیاد می‌توانند تغییراتی در مغز ایجاد کنند.

باید بگوییم که این موارد شامل تغییرات در سیستم‌های پاداژیک، (یعنی سیستم‌های مغزی که برای تحریک و احساس لذت و پاداش در پاسخ به محرک‌های طبیعی بکار می‌روند)، و سیستم‌های مهم‌ترین عصبی مغزی که مرتبط با حافظه، تصمیم‌گیری و رفتار انعطاف‌پذیری هستند، ایجاد می شوند. یعنی مراکزی که درگیری‌های اجتماعی و اختلال در روابط با دیگران در آن‌ها ممکن است باعث شود.

2. تفاوت‌ های اعتیاد به قمار و اعتیاد به مواد مخدر

یکی از تفاوت‌های اساسی بین اعتیاد به قمار و اعتیاد به مواد مخدر، نوع فعالیت یا موادی است که مورد استفاده قرار می‌گیرند. اعتیاد به مواد مخدر شامل مصرف موادی مانند هروئین، کوکائین و متامفتامین است. ولی اعتیاد به قمار شامل انواع بازی‌های قماری مانند پوکر، بلک‌جک، رولت و ماشین‌های بازی است. اعتیاد به مواد مخدر ممکن است در مدت کوتاه ‌تری نسبت به اعتیاد به قمار ایجاد شود.

برای بیشتر افراد، اعتیاد به مواد مخدر با استفاده از مواد مخدر آغاز می‌شود. اما اعتیاد به قمار ممکن است از سنین جوانی شروع شود و برای سال‌ها بدون نیاز به مصرف هیچ گونه ماده‌ای ادامه یابد. در عموم، افراد با اعتیاد به مواد مخدر بیشتر دچار مشکلات جسمی هستند و ممکن است در صورت عدم مصرف، اعراضی را تجربه کنند.

اما در اعتیاد به قمار، افراد بیشتر به مشکلات روانی دچار هستند و عدم دسترسی به قمار می‌تواند باعث افسردگی، اضطراب و خشم شدید شود. اعتیاد به مواد مخدر ممکن است باعث تغییر در رفتار شخصیتی فرد شود که موجب بروز مشکلاتی در روابط اجتماعی شود. ولی، اعتیاد به قمار ممکن است باعث شود که فرد به تنهایی رفتار کند و روابط اجتماعی را کمتر تجربه کند.

به علاوه، اعتیاد به مواد مخدر بیشتر در جامعه شیوع دارد و ممکن است بیشترین تأثیر را بر روی اقتصاد، جامعه و فرد داشته باشد. در مقابل، اعتیاد به قمار به ندرت به این میزان شیوع دارد. درمان اعتیاد به مواد مخدر ممکن است شامل مداخلات پزشکی، روانشناسی و مشاوره باشد. اما در درمان اعتیاد به قمار، ترکیبی از روش‌های روانشناسی و مشاوره می‌

قمار چه زمانی به اعتیاد تبدیل می شود؟

تبدیل شدن قمار به اعتیاد به دلیل ماهیت این اعتیاد، که در بسیاری از جوامع به عنوان یک اعتیاد بدون ماده شناخته می‌شود، به گونه‌ای که با مواد مخدر و الکل قابل مقایسه نبوده و کمی پیچیده است. با این حال، برخی از علائمی که ممکن است نشان دهنده تبدیل شدن قمار به اعتیاد باشند، عبارتند از:

1. قماربازی افراطی

به مرور زمان، فردی که به قمار اعتیاد دارد ممکن است بیش از حد و بدون اهتمام به تبعات مالی و اجتماعی، در پی بردن به شیوه خودش به قمار بپردازد.

2. ناتوانی در کنترل شدت قمار

افرادی که به قمار اعتیاد دارند، ممکن است نتوانند کنترل کنند که چه مقدار و چه زمانی به قمار بپردازند و در نتیجه، به موقع توقف نمی‌کنند.

3. افزایش تحریک

قمار می‌تواند حسی از تحریک و هیجان را در فرد ایجاد کند که در بیشتر موارد به هیجان، استرس و اضطراب که به مرور زمان شدیدتر می‌شوند، منجر می‌شود.

4. تأثیر بر سلامت روانی

فردی که به قمار اعتیاد دارد، ممکن است با مشکلات روانی مانند افسردگی، اضطراب، خشم و عصبانیت مواجه شود.

5. تأثیر بر زندگی اجتماعی و خانوادگی

افرادی که به قمار اعتیاد دارند، ممکن است با مشکلات اجتماعی، مالی و خانوادگی روبرو شوند. به عنوان مثال، به دلیل بدهی‌های بزرگ و تلف شدن منابع مالی، ممکن است روابط خانوادگی و اجتماعی آنها تحت تاثیر قرار گیرد.

نشانه های اعتیاد به قمار چیست؟

نشانه‌های اعتیاد به قمار می‌تواند شامل علائم فیزیکی و رفتاری باشد. افرادی که به قمار اعتیاد دارند، ممکن است به طور مداوم به بازی کردن و شرط‌بندی‌های جدید تمایل داشته باشند. همچنین، افرادی که به قمار اعتیاد دارند، ممکن است میزان شرط‌بندی خود را افزایش دهند تا به هیجان و تحریک بیشتری دست پیدا کنند. یا ممکن است نتوانند خود را از شرط‌بندی و بازی کردن باز دارند.

حتی اگر بدانند که به طور عقلانی این کار برایشان مضر است باز هم به قماربازی افراطی ادامه می دهند. هدف آنها در زندگی شان تغییر پیدا کرده است. همچنین، افرادی که به قمار اعتیاد دارند، ممکن است به شدت به بازی کردن مشغول باشند و از فعالیت‌های دیگر خودداری کنند. یا ممکن است برای پنهان‌کاری از همسر یا دیگران، دروغ بگویند و بازی خود را پنهان کنند.

کسانی که که به قمار اعتیاد دارند، ممکن است به دنبال تحریک و هیجان بیشتری باشند و برای این منظور به قمار پرداخته و به میزان شرط‌بندی خود اضافه کنند. یا ممکن است به دلیل باخت های پیاپی و شرط‌بندی‌های بیش از حد، با ورشکستگی رو به شوند.

چطور به کسی که معتاد به قمار است کمک کنیم؟

کمک به کسانی که به قمار اعتیاد دارند، می‌تواند به مختلف شکل‌ها انجام شود. در ابتدا می‌توانید با معتاد به قمار صحبت کنید و سعی کنید با او در مورد مسائلی که باعث شده است به قمار مشغول شود، گفت‌وگو کنید. به فرد معتاد نشان دهید که شما همواره در کنار او هستید و پشتیبان او خواهید بود. برای کمک به معتاد به قمار می‌توانید او را راهنمایی کنید تا به مراکز مشاوره و روان‌درمانی مراجعه کند.

خانواده و دوستان می‌توانند نقش مهمی در کمک به معتاد به قمار داشته باشند و او را در راه بهبود و درمان این اعتیاد همراهی کنند. به فردی که به قمار اعتیاد دارد، این اجازه را ندهید که به راحتی به پول دسترسی داشته باشد، به او کمک کنید که پول خود را مدیریت کند. یا فرد را به شرکت در مسابقات و فعالیت‌های دیگری که بازی هیجان‌انگیزی دارند ولی مشکلی برای او ایجاد نمی‌کنند، تشویق کنید.